Firmalar teknolojik altyapıya, farklı satış ve pazarlama stratejilerine daha fazla önem verecekler

Marka Yöneticisi ve E-Ticaret Danışmanı Ayhan Eren

Covid-19 salgını sağlığın haricinde ekonomik olarak da derin etkiler yaratıyor. Özellikle perakende sektörü salgından yakın derecede etkileniyor. Sizce salgının perakendeye etkisi nasıl oldu?

Dünyanın beklemediği, daha doğrusu hazırlıksız yakalandığı bir süreç oldu. Bunun sonucu olarak da hem sağlık alanında hem de ekonomik alanda ciddi olumsuz etkileri oldu. Tüm dünya gibi Türkiye’de de hizmet ve perakende sektörü ekonomik olarak ciddi yaralar almıştır. Her ne kadar yavaş yavaş tedbirler gevşetilmeye çalışılsa da bir sürede daha bunun etkileri gözlemlenecektir.

Bu süreçte perakende sektöründe mağazaların kapanması, bazı sektörlerde sezonun kaçırılması, ellerinde stokla yakalanmaları, ağır kira yükü ve personel maliyetleri, bir de buna dünyada neredeyse sadece Türkiye’de olan çekle ödeme maliyetini eklerseniz; ciddi bir nakit akış kaybı, kredi borcu yükü, dövizle borçlanma ve kurdaki artışla beraber ciddi bir ödeme yükü ile karşı karşıya kaldı sektör. Sektörün en kısa zamanda toparlanacağına da inancım tam. Bununla birlikte kazanıma geçen sektörler de var bunları bu süreçten ayrı değerlendirmek gerekir. Gıda sektörü, e ticaret gibi…

Covid-19 salgını sonrasında perakende dünyası nasıl değişecek ve şekillenecek? 

Covid -19 salgını perakende dünyasında ciddi değişiklikler gösterecektir. Ben burada iki alanın daha önemli olacağını düşünüyorum. Sektör, firmalar açısından bu iki alana doğru kendini yenileyip geliştirecektir. Birincisi e-ticaret, bir diğeri dijital dünyadaki reklamlar. Perakende sektörü salgınla beraber bundan sonraki süreçte mutlaka A ve B planları oluşturacaktır ve bunlar olmalıdır. Teknolojik altyapıya, farklı satış ve pazarlama stratejilerine daha fazla önem vereceklerdir. Kendi online platformlarını kuracak ve pazarlama stratejilerinde dijital dünyayı daha fazla önemseyeceklerdir.

Tüketicilerin davranışlarında nasıl değişiklikler bekliyorsunuz? Sizce perakende firmaları buna karşılık nasıl hareket etmeliler?

Bu çok can alıcı bir soru. Tüketiciler değişiklik göstermeye başladı bile. Bu süreçte online pazara yeni 3 milyon kredi kartı girdi. İnsanlar bazı alışkanlıklarından vazgeçti. Birçok şeyin aslında daha doğal olabileceğini gördüler. Tabi bununla beraber farklı gereksinimler de doğdu. Bunda salgının insanlar üzerinde bıraktığı psikolojik etkiyi de görmezden gelmemek lazım. Bu süreçte insanlar hayata dair çok fazla erteledikleri şeylerin olduğunu gördüler. Sürecin hemen akabinde bu ertelenen, sonraya bırakılan şeylerin hayatı geçmesi ile birlikte de özellikle hizmet sektöründe ciddi kazanılar olacaktır diye düşünüyorum. Bununla birlikte sektör bu davranış şekline aynı şekilde karşılık vermelidir. Bende bundan sonraki süreçte firmalarımızın bakış acılarının, stratejilerinin ve yatırımlarının bu doğrultuda olacağına inanıyorum. Daha fazla teknoloji, daha fazla dijitalleşme ve daha fazla kişiselleşen müşteri odaklı hareket etmeleri gerektiğini düşünüyorum.

Salgın sonrasında AVM’ler, satış ve dağıtım kanalları ve bayi teşkilatlarında da önemli değişimler bekleniyor. Sizce satış, pazarlama ve dağıtımda nasıl bir dünya bizi bekliyor?

AVM’ler bizim ülkemizde çok ayrı bir dünya. Alışveriş merkezi olmanın yanında sosyal faaliyet alanları, konser salonları hafta sonunu geçirebileceğiniz yerler olarak da çok yaygın bir biçimde kullanılan mekanlar. Bu süreçten sonra sanırım bir süre, büyük bir perakende mağaza olarak yaşamlarına devam edecek gibi görünüyorlar.

Mutlaka satış ve dağıtım kanalları bayi teşkilatlanmalarında da ciddi değişimler olacaktır. Teknoloji altyapı yatırımları ve dijitalleşme bu alanda etkili olacaktır. Son tüketici artık ürüne doğrudan ulaşma alışkanlığı kazandı. Bu süreçte mutlaka sektörde bazı firmalar da tüketiciye doğrudan ulaşmak isteyecektir. Bu kendiliğinden bayilik ve dağıtım kanallarında farklı çözümler üretilmesini sağlayacaktır.

Salgın, e-ticaret olan ilgili çok artırdı. E-ticarette, özellikle bu dönemde başarılı olmak için neler yapmak gerekiyor? 

E-ticaret ülkemizde her yıl büyümekte ve popülerliği her geçen gün artmakta. Yıllık 70-80 milyar TL’lik hacme sahip ciddi bir istihdam sağlayan, beraberinde yeni iş alanlara oluşturan bir perakende satış kanalı.

Salgınla birlikte ciddi bir artış oluştu. Sadece rakam bazlı bakmamak lazım. Sektörün, e-ticarete olan gerekliliğin farkında olması ve çok daha fazla tüketiciye ulaşması da kazanımlar oldu. Bu da bize bazı şeyleri göstermiş oldu. Ülkemizde kargo firmalarının yetersizliği gibi. Bu süreçte en büyük problemler bu alanda yaşandı. Sanırım bundan sonraki süreçte kargo firmalarımız da yatırımlarını daha fazla bu alanda yapacaklardır.

E-ticarette bu dönemde ve bundan sonraki süreçlerde başarılı olmanın kuralı, her sektör de olduğu gibi beyaz eşya sektöründe de kendi dinamiklerinin yerine getirilmesi. Bunları birkaç ana başlıkta toplayabiliriz;

• Doğru altyapı ve altyapı sağlayıcısı (Güzel bir dükkan)
• Sunduğunuz hizmet ve ürünleriniz hedef kitlesinin doğru belirlenmesi
• Hizmet ve ürünleriniz görsel ve yazılı olarak net anlaşılabilir bir şekilde tüketiciye sunulması
• Doğru reklam stratejileri
• Müşteri memnuniyeti